Czym jest zdolność kredytowa i co na nią wpływa?

Termin zdolności kredytowej to bez żadnych wątpliwości jedno z najbardziej istotnych pojęć jeżeli chodzi o dzisiejszy sektor pożyczkowo-kredytowy. Jednocześnie klienci banków lub instytucji pożyczkowych często nie są w stanie określić, na czym właściwie polega zdolność kredytowa oraz w jaki sposób podmioty świadczące usługi w zakresie pożyczek/kredytów oceniają nasze możliwości w tym zakresie.

Według dość popularnego stereotypu zdolność kredytowa to przede wszystkim kwestia osiąganych przez nas dochodów oraz formy zatrudnienia. Oczywiście, takie założenie jest ogromnym uproszczeniem. Przyjrzyjmy się temu problemowi nieco bliżej.

Czym jest zdolność kredytowa i co na nią wpływa?

Przez zdolność kredytową należy rozumieć po prostu naszą wiarygodność finansową w ocenie potencjalnego pożyczkodawcy. Jednocześnie warto zaznaczyć, że banki stosują znacząco odmienne modele w zakresie scoringu kredytowego, niż ma to miejsce w przypadku instytucji pożyczkowych, gdzie proces ten jest znacząco uproszczony. Jednocześnie w każdym przypadku istotne znaczenie będą mieć takie czynniki, jak:

• Indywidualna polityka w zakresie scoringu kredytowego prowadzona przez daną instytucja
• Rodzaj kredytu/pożyczki o jaką ubiega się klient
• Indywidualny profil klienta

W odniesieniu do oferty banków, można wskazać kilka najważniejszych czynników, które niemal zawsze są brane pod uwagę w trakcie procesu oceny zdolności kredytowej. Czynniki, o których mowa to przede wszystkim:

• Historia kredytowa pożyczkobiorcy
• Ocena scoringowa pożyczkobiorcy w BIK
• Wysokość dochodów uzyskiwanych przez klienta
• Średnia wysokość miesięcznych wydatków
• Wykształcenie, rodzaj wykonywanego zawodu oraz forma zatrudnienia
• Posiadane aktywne zadłużenie
• Posiadane przez klienta zadłużenia

Oczywiście, jest to jedynie skrócona lista: w rzeczywistości bank może brać pod uwagę również innego rodzaju czynniki, w zależności od prowadzonej przez siebie polityki w tym zakresie oraz od rodzaju kredytu, o jaki ubiega się klient.

Instytucje pożyczkowe

Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja jeżeli chodzi o proces oceny zdolności kredytowej przez firmy pożyczkowego. Tutaj model scoringu kredytowe najczęściej jest znacząco uproszczony. Firma pożyczkowa będzie więc brać pod uwagę przede wszystkim takie czynniki, jak:

• Historia kredytowa (obecność w bazach typu BIK, KRD itd.)
• Wysokość osiąganych dochodów
• Obecność lub brak aktywnego zadłużenia

Oczywiście, w niektórych przypadkach proces ten może być również bardziej skomplikowany, tj. uwzględniać więcej czynników. Taka sytuacja może mieć miejsce przede wszystkim w przypadku pożyczek dla osób zadłużonych oraz pożyczek ratalnych na wyższe kwoty. W takim wypadku firma pożyczkowa najpewniej będzie chciała dokładniej zweryfikować zdolność kredytową klienta.

Mity na temat zdolności kredytowej

Konstrukt znany jako zdolność kredytowa stanowi oczywiście przedmiot wielu mitów oraz stereotypów. Bardzo często można na przykład spotkać się z opiniami, że zatrudnienie w ramach umowy o pracę na czas nieokreślony automatycznie oznacza wysoką zdolność kredytową. W rzeczywistości, wcale nie wygląda to w ten sposób: banki na ogół większą wagę przywiązują do specyfiki wykonywanego przez nas zawodu, posiadanych przez nas kompetencji oraz charakterystyki danej branży. Oznacza to, że np. budowlaniec pracujący w ramach umowy o pracę może posiadać w oczach banku znacznie mniejszą zdolność kredytową, niż np. informatyk pracujący na umowy o dzieło.

Kolejna istotna kwestia to scoring w BIK. W internecie często można znaleźć porady pt. jak poprawić ocenę w BIK. Najczęściej zalecanym sposobem jest zaciągnięcie darmowej chwilówki oraz spłacenie jej w terminie. Dlaczego jest to błąd? Faktycznie, w ten sposób poprawiamy naszą ocenę w BIK. Należy jednak pamiętać, że banki dokładnie analizują naszą historię kredytową, tj. nie bazują jedynie na scoringu Biura Informacji Kredytowej. Sam fakt, iż korzystaliśmy z pożyczek pozabankowych może przemawiać na naszą niekorzyść: banki nierzadko uznają w takiej sytuacji, iż klient posiada skłonność do ryzykownego zadłużania się na cele konsumpcyjne.