Pożyczka w rodzinie – jak to zrobić zgodnie z prawem?

Zaciąganie pożyczek wśród najbliższych nam osób jest nie tylko o wiele prostsze, niż w banku, ale i często znaczenie szybsze. Od tego typu czynności cywilnoprawnych każda osoba pożyczająca pieniądze powinna zapłacić podatek w wysokości 2% (w skrócie PCC). Jednak biorąc pod uwagę więzy łączące pożyczkobiorcę z dawcą pieniędzy można uniknąć tego typu opłat. Ważne jednak, aby spełnić kilka obowiązkowych warunków. Niedotrzymanie ich grozi uiszczeniem nie 2%, ale aż 20% od całej pożyczonej kwoty.

Nieopodatkowana pożyczka

Pożyczka w rodzinie może ulec nieopodatkowaniu. Dotyczy to osób, które należą do kilku grup:

• małżonek
• zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki)
• wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie)
• pasierb
• rodzeństwo
• macocha
• ojczym
• teściowie.

Pożyczka w gronie tych osób ulega nieopodatkowaniu. Oznacza to, że pozyskując w gronie tych ludzi pieniądze nie musimy uiszczać żadnych związanych z tą czynnością opłat.

Zgłoszenie pożyczki

Pożyczka w rodzinie, choć nieopodatkowana, czasami musi być odpowiednio udokumentowana. Jeżeli kwota nie przekracza 9 637 zł na przestrzeni pięciu lat, nie mamy obowiązku zgłaszania jej do Urzędu Skarbowego. Odpowiedzialność spada na nasze barki dopiero wtedy, gdy suma pieniędzy przekracza wyżej wymienioną kwotę. W takiej sytuacji mamy dwie możliwości:

– udokumentowanie otrzymania pożyczki poprzez przelew pocztowy, przelew bankowy lub SKOK (w tytule przelewu należy jasno określić, że jest to pożyczka)

– zgłoszenie do 14 dni  od momentu zaciągnięcia zadłużenia deklaracji PCC-3, w której określimy swoje dane, dane osoby, która udzieliła nam pożyczki oraz wysokość otrzymanej kwoty.

Jeżeli nie mamy ochoty wypełniać niepotrzebnych druczków wystarczy, by odpowiednio udokumentować swój przelew. Powinniśmy zadbać o jego czytelność, by pracownik Urzędu Skarbowego miał pewność, że jest to przelew zawierający pożyczkę. Powinniśmy go odpowiednio zatytułować. „Przelew własny” lub „Na moje potrzeby” nie jest jednoznacznym określeniem. W sytuacji, gdy Urząd Skarbowy dostrzeże nieścisłości, możemy mieć problemy.

Niedotrzymanie obowiązku

Zaciąganie pożyczek u osób nam obcych objęte jest 2% podatkiem. Jak zostało wcześniej wspomniane, jesteśmy zwolnieni z tego obowiązku, gdy pożyczamy pieniądze od najbliższych nam osób. O ile kwota poniżej 9637 zł nie wymaga jakichkolwiek potwierdzeń, o tyle wszystkie przelewy powyżej tej sumy muszą zostać odpowiednio udokumentowane.

W chwili, gdy Urząd Skarbowy dostrzeże przelew na nasze konto, który nie został zgłoszony zostaniemy zobowiązaniu do uiszczenia podatku. Problem jednak polega na tym, że nie będzie to już kwota 2%, a 20% od całej pożyczonej przez nas kwoty. Biorąc pod uwagę, że obowiązek dokumentacji spada na nas powyżej 9 637 zł, to owe 20% będzie dla nas wysoką kwotą.

Pożyczka w rodzinie jest prostą czynnością. Aby przeprowadzić ją zgodnie z prawem, nie musimy martwić się wieloma formalnościami. Ważne jednak, by dopilnować tych, które są konieczne. W innym wypadku możemy doprowadzić do sytuacji, w której będziemy zmuszeni wytłumaczyć się przed Urzędem Skarbowym z niedopilnowania obowiązku oraz zapłacić podwyższony podatek.